https://sigortacigazetesi.com.tr/2020de-dogal-afetlerin-faturasi-190-milyar-dolar/
020 yılı sadece COVID-19’un yarattığı küresel sağlık ve ekonomik krizinin değil şiddetli hava olaylarının da kaydedildiği bir yıl oldu. Kaydedilen doğal afet kaynaklı hasarlar 2020 yılında 190 milyar doları bulurken, toplam hasarın 89 milyar dolarlık kısmı sigorta koruması altındaydı.
2020 yılı COVID-19’un tetiklediği küresel sağlık ve ekonomik kriz ile hatırlanacak. Salgının neden olduğu aksama ve kargaşa zemininde, milyonlarca insan ayrıca şiddetli hava olaylarıyla da mücadele etmek zorunda kaldı. Swiss Re’nin açıkladığı verilere göre doğal ve insan kaynaklı afetlerin neden olduğu küresel ekonomik hasar, 2019’da 150 milyar dolarken 2020 yıl sonunda 202 milyar dolara yükseldi. 202 milyar dolarlık toplam hasarın 190 milyar doları doğal felaketlerden kaynaklanırken, 12 milyar doları ise insanlardan kaynaklanan hasarlardan geldi. Ülke özelinde bakıldığında dünyanın dört bir yanındaki ülkeler farklı afetlerden etkilendiler.
Ülkenin doğusunda şiddetli yangınlar ve kasırgalar yaşayan ABD, 2020 yılında doğal afetlerden en büyük darbe alan ülkelerin başında. Avustralya da 2020 yılını benzeri görülmemiş kuraklık, orman yangınları ve fırtınalar ile kapattı. Asya ise muson yağmurlarından kaynaklanan yıkıcı sellere maruz kaldı.
HASARIN BÜYÜK KISMI İKİNCİL AFETLERDEN*
Yıl içerisindeki fiyatlamalar ile bakıldığında 2020 yılı, doğal afetlerden kaynaklanan ekonomik hasarlar açısından Sigma araştırmaları tarihinde 9. sırada yerini aldı. Araştırmanın ortaya koyduğu önemli verilerden biri de sigorta oranları hakkında bilgi vermesi. 202 milyar dolarlık toplam ekonomik hasarın sadece 89 milyar doları sigortalı olarak kayda geçti. Sigortalı toplam rakam, son 10 yıllık ortalama sigortalı rakamı olan 79 milyar doların üstünde olsa da toplam ekonomik hasara kıyasla hala oldukça düşük seviyede seyrediyor. 2020’de doğal afetlerin sebep olduğu hasarların toplamı ise 81 milyar dolar oldu. Bu rakamın 57.4 milyarı ikincil doğal afetlerden geldi. İkincil olarak adlandırılan bu afetler, dünya genelinde irili ufaklı şekilde meydana gelse de totale vurulduğunda sigortalı hasar bakımından rekor kıran 5. yıl olarak kayıtlara geçti.
Doğal afetlerin yarattığı hasarın önemli bir diğer noktası ise etki yarattığı alandaki nüfus yoğunluğu. Örneğin; geçen yıl Kuzey Atlantik Kasırga sezonu büyük hasar yaratma potansiyeline sahip olmasına rağmen ABD’nin nüfus yoğunluğunun yoğun olmadığı bölgelerine etki ettiği için beklenenden daha az etki yarattı. Bu durum tamamen şansa bağlı olsa içinde bulunduğumuz 2021 yılı ve gelecek yıllarda durum aynı şekilde sonuçlanmayabilir.
İklim tehlikeleri açısından bakıldığında 2020 olağanüstü bir yıldı. Birincil afetlerin aksine sayıca fazla olan küçük ve orta ölçekli ‘ikincil afet’ olarak adlandırılan olaylar yaşandı. İkincil afet kaynaklı en büyük sigortalı hasar 2011’de toplam 62 milyar dolar ile Tayland’da kaydedilen kasırgalarda oldu. Birincil afetler yakından takip edilebilen, hazırlıklı olunan ve reasürans sektörünün önceden modelleme yapabildikleri riskler olurken, ikincil afetlerde ise durum daha farklı şekilleniyor. Etkileri her zaman tam olarak tahmin edilemeyen ikincil afetlerin izlenme ve modellenme imkanı daha düşük oluyor.
ORMAN YANGINLARI GÜNDEM OLDU
2020 yılında dünya gündeminde en fazla yer alan doğal afet şüphesiz ki Avustralya orman yangınları oldu. 2019’un son aylarında başlayıp 2020 yılında da devam eden şiddetli yangınlar yaklaşık 19 milyon hektarlık (47 milyon dönüm) arazide etkisini gösterirken, 3 binden fazla evi tahrip etmiş ve 33 kişinin hayatına mal olmuştu. Bunun yanı sıra bir milyardan fazla hayvanın ölümüne yol açtı. Yıl sonundaki toplam hasar boyutuna baktığımızda ise Avustralya’daki toplam sigortalı hasarın %75’inin ikincil afetlerden oluştuğunu görüyoruz. 2020 yılı orman yangınlarının gündem olduğu bir yıl olurken sadece Avustralya’da değil ABD’nin Kaliforniya eyaletinde de yüksek hasarlı orman yangınları yaşandı.
2016 ve 2020 kaydedilen en sıcak yıllar olurken bu durum uzun süreli orman yangınlarına zemin hazırlıyor. Son yıllarda orman yangınlarının yarattığı hasar giderek artış gösteriyor.
*İKİNCİL AFETLER NEDİR?
Birincil afetler terimi özellikle tropikal siklonlar, depremler ve Avrupa’da meydana gelen kış fırtınaları olmak üzere daha büyük ölçekli felaketleri içeriyor. Birincil afetler daha seyrek yaşansa da yarattığı hasarların boyutu büyük tehdit oluşturuyor. İkincil afet olarak adlandırılan olaylar ise tipik olarak düşük ve orta büyüklükte hasarlara neden olan ancak nispeten daha sık meydana gelebilen afetler için şemsiye bir terim olarak kullanılıyor. Bunlar; gök gürültülü fırtınalar, dolu, kasırga, kuraklık, orman yangını, kar, ani sel ve toprak kayması gibi olaylardan oluşuyor.
