Afrika dışında modern insana ait en eski fosiller, İsrail’deki Kermil dağındaki bir mağarada bulunmuş ve 110.000 yıl öncesine tarihlendirilmişti. Bugün artık bunun Afrika’dan gerçekleşen başarısız bir göç girişimi olduğu bilinmektedir. Modern insanın dünyaya yayılışı tahminlere göre 60.000 yıl sonra gerçekleşmiştir. 40.000 yıl kadar önce Doğu’ya ve Avrupa’ya göçen Homo sapiens, bir müddet sonra Neandertal ile karşılaşmış olmalı. On yıldan bu yana bilindiği gibi Homo sapiens ve Homo neanderthalenisis’in karşılaşması çatışmalara neden olmamıştır. Bunun yerine iki insan türü kaynaşarak, çiftleşmiş ve yeni nesiller dünyaya getirmiştir. Bu melezleşmenin sonucu günümüzde kalıtımızda hala okunabiliyor ve üzerimizde etkileri vardır. Mesela kısa bir süre önce yayımlanan bir araştırma, belli başlı bir Neandertal gen varyantına sahip kadınların daha doğurgan olduklarını ortaya koymuştu.

Şimdi ise geniş kapsamlı bir çalışmayla 27.566 İzlandalı kadın ve erkeğin kalıtımı incelenerek, kalıtımlarındaki hangi kısımların Neandertal insanına ait olduğunu ve ne gibi etkileri olabileceği araştırıldı. Günümüzde Afrika dışında yaşayan insanların yüzde ikisi DNA’sını Neandertal ile paylaşıyor. Ancak her insan Neandertal insanından aynı kalıtım sekanslarını almamış. Bu farklı sekansları bir araya toplamaya başaran uluslararası bir araştırma ekibi, şimdi 14 milyon bölüm üzerine dağılmış olan Neandertal kalıtımının yüzde 38’ini çözmeye başarmış. Günümüz İzlandalıların kalıtımında yer alan bu Neandertal gen sekanslarını, araştırma ekibi daha önce Max-Planck Evrim Antropolojisi Enstitüsü (MPI EVA) bilim insanları tarafından dizilimi yapılan Neandertal ve Denisova kalıtımlarıyla karşılaştırmış. Bu şekilde araştırmacılar, Hırvatistan’da bulunan bir Neandertal kalıtımının, Rusya’da bulunan Neandertal’den daha çok benzediğini fark etmişler. Sürpriz bir şekilde Denisovalılarınkine benzeyen gen sekansları da tespit edilmiş. Bunlar daha önce sadece Doğu Asya ve Papua Yeni Gine’de yaşayan insanların kalıtımlarında bulunmuştu. Araştırmacılara göre bunun nedeni, Neandertal grubunun karşılaştığı insanların daha önce Denisovalılarla melezleşmiş olması.

Bilim insanları daha sonra Neandertal insanına ait kalıtım bölümlerindeki mutasyon motifinin kökenini araştırmışlar. Bir çocuktaki dokuz mutasyonun anne babanın yaşına bağlı olarak meydana geldiği bilindiğinden, araştırmacılar Neandertal annelerinin ortalamanın üzerinde bir yaşa sahip olduklarını, babaların ise daha genç olduklarını bulabilmişler. Ve araştırmacılar en sonunda, Neandertal’e ait olan gen sekanslarının günümüzde yaşayan insanların görünüşleri ve sağlıkları üzerinde göreceli olarak az bir etkileri olduğunu öğrenmişler. Günümüzde yaşayan İzlandalıların kalıtımındaki Neandertal genlerinin etkileri, düşük prostat kanseri riski, hafif kısalmış beden boyu ve kanda pıhtılaşma riskinden ibaret.

Yorumlar