Merkezi ABD’de bulunan insan hakları ve özgürlükleri izleme örgütü Freedom House’ın (Özgürlükler Evi) dünyada basın özgürlüğünün durumunu incelediği raporunda Türkiye, basın özgürlüğünde ciddi gerilemelerin olduğu ülkeler arasında yer aldı.
Örgütün “Basın Özgürlüğü 2011: Küresel Medya Bağımsızlığı Araştırması” başlığını taşıyan ve Washington’da düzenlenen Dünya Basın Özgürlüğü Günü konferansı sırasında açıklanan raporunda ülkeler, basın özgürlüğü açısından en iyi durumdan en kötü durumda olana, 0′dan (en iyi) 100′e (en kötü) kadar olan rakamlarla notlandırıldı.
Buna göre Türkiye’ye, 196 ülkenin değerlendirildiği raporda 54 puanla 112′inci sırada, “yarı özgür” kategorisinde yer verildi. Raporun Batı Avrupa ülkeleriyle ilgili bölümüne dahil edilen Türkiye, basın özgürlüğünün derecesine göre bu listenin son sırasında yer buldu. Freedom House raporunda, Türkiye, Mısır, Honduras, Macaristan, Meksika, Güney Kore, Tayland ve Ukrayna’nın aralarında olduğu bazı kilit ülkelerde basın özgürlüğü açısından önemli gerilemelerin olduğu belirtildi. Raporun Batı Avrupa bölgesiyle ilgili bölümünde, “son yıllardan farklı olarak bu bölgenin ortalama notu, Danimarka, İzlanda ve Türkiye’deki olumsuz gelişmeler yüzünden, tüm bölgeler arasında ikinci en büyük düşüşe işaret ediyor” ifadesi kullanıldı.
Raporda, “Türkiye’nin notunun, TCK’nın 301 ve 216′ıncı maddeleri ve Terörle Mücadele Yasası’nı da içeren bir dizi yasa altında gazetecilere yönelik artan tacizlerin sonucunda 51′den 54′e düşürüldüğü” belirtildi.
“Türkiye’deki bu hukuki baskının, gazeteciler, editörler ve medya sahipleri arasında artan biçimde oto sansüre yol açtığı” vurgulandı.
Dünya genelinde özgür ve bağımsız medyaya erişebilen insan sayısının son 10 yılın en kötü seviyesine gerilediği tespitinin yapıldığı raporda, her altı kişiden sadece birinin basının “tamamen özgür” olduğu ülkelerde yaşadığı kaydedildi.
Raporda değerlendirmeye tabi tutulan 196 ülkenin sadece 68′i (yüzde 35) “özgür” olarak sınıflandırılırken 65 ülke (yüzde 33) “yarı özgür”, 63 ülke (yüzde 32) ise “özgür olmayan” ülkeler kategorisine dahil edildi.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde basın özgürlüğünün ciddi düzeyde gerilediğine işaret edilen raporda, Meksika ve Mısır’ın statülerinin “özgür olmayan ülkeler” kategorisine düşürüldüğü belirtildi.
Freedom House’ın ülkeleri basın özgürlüğünün durumuna göre sıraladığı listesinin ilk on0 sırasında sırasıyla Finlandiya, Norveç, İsveç, Belçika, İzlanda, Lüksemburg, Andorra, Danimarka, İsviçre ve Liechtenstein yer alırken son on sırada ise en sondan başlayarak sırasıyla, Kuzey Kore, Türkmenistan, Özbekistan, Libya, Eritre, Burma, Belarus, Küba, İran ve Ekvador Ginesi’ne yer verildi.