Çalışanlara yemek verilmesi veya yemek yardımı yapılmasında vergi ve sigorta

 http://www.sigortacigazetesi.com.tr/fazi-karaman.html

ÇALIŞANLARIN hizmetlerinin karşılığı olmak üzere; işverenden aldıkları para ve ayınlar ile yine işverence kendilerine sağlanan para ile temsil edilen menfaatler gelir vergisi açısından ücret olarak kabul edilmektedir. Çalışanların yemek ihtiyacının karşılanmasını da bu kapsamda görmek gerekir. Ancak; yine Gelir Vergisi Kanunu ile bu konuda bazı özel düzenlemeler yapılmıştır.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 23. ve 40. Maddeleri uyarınca; hizmetli ve işçilere işyerinde ve eklentilerinde verilen yemek bedelleri herhangi bir tutar sınırlaması olmaksızın ve ücretle ilişkilendirilmeksizin doğrudan gider yazılacaktır. Bu uygulamada, yemeğin işyerinde işverence hazırlatılması şart olmayıp işyerine dışarıdan getirtilmesi de bu kapsama dahildir. Buna karşılık, işyeri ve eklentileri dışında (örneğin; işyeri civarındaki lokantalarda) yemek veriliyorsa; çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin yıllık olarak belirlenen tutarı aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şartıyla ücret kapsamında vergilenmeyecektir. Ödemenin bu tutarı aşması halinde, aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilecektir. (Anılan tutar 2013 yılı için günlük KDV hariç 12 liradır) 1995 yılında yayımlanmış olan 186 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde şu açıklamalar yapılmıştır:

• İşverenlerce yemek bedeli, doğrudan yemek verme hizmetini sağlayan veya bu işe aracılık eden kuruluşa ödenecek (hizmet erbabına ödenmeyecek),

• Yemek bedelinin fiilen çalışılan günlere ait bir günlük tutarı 100 bin lirayı (2013 için 12 lira) aşmayacak veya aşması halinde 100 bin liralık kısmı (2013 için 12 lira) istisnaya konu edilecek (fiilen çalışılmayan günler için de yemek bedeli ödenmesi halinde, bu ödeme istisna kapsamının dışında kalacak),

• Yemek bedeli faturası (götürü usule tabi olan mükellefler için gider pusulası), işveren adına düzenlenecektir. Ancak, faturaya veya gider pusulasına yemek yiyen hizmet erbabının adı ve soyadı ile yemek yediği gün sayısı bir liste halinde eklenecektir.

Öte yandan, geçici görevle görev mahalli dışına gönderilen personelin bu görevdeyken fatura ile belgelediği yemek giderlerinin tamamı (yukarıdaki sınıra bakılmaksızın) ücret matrahına dahil edilmeyecektir. Ancak; bu şekilde belgeleme yerine yemek ve yatmak giderine karşılık bir gündelik (harcırah) veriliyorsa bu durumda bu gündeliğin aynı aylık seviyesindeki devlet memuruna verilen tutarı aşan kısmı ücret olarak vergilendirilecektir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu açısından bakarsak:

Sigortalılara ay içinde yemek parası olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından (örneğin yemek kuponu karşılığında) gerek işyerinde, gerekse işyerinin dışında yemek verilmesi halinde, işverenlerce bu firma veya şahıslara fatura karşılığında yemek bedeli olarak ödenen fatura bedelleri prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. Ayrıca, görev yollukları da prime esas kazanca dahil değildir.

Sigortalılara yemek parası adı altında nakdi ödeme yapılması halinde; işyerinde veya eklentilerinde yemek verilmemesi şartıyla, fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücretin yüzde 6’sının, yemek verilecek gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak miktarı, aylık prime esas kazançların tespitinde dikkate alınmayacak, dolayısıyla bu tutardan prim kesilmeyecektir. Bunu aşan kısım ise prime esas kazanca dahil edilecektir. (2013 için istisna tutar çalışılan gün başına 2,04 liradır.)

Yorumlar