Türk insanı ne menem bir insandır

Bilimsel çalışmanın özünü hâlâ “tümevarım” (induction) ve “tümdengelim” (deduction) oluşturur. İster laboratuvar ortamında, ister doğanın kendi hali içinde olsun, birkaç kez aynı sonucu aldığımız ölçüm hakkında “genel doğru” (teori) kanısına varırız.

   Sosyal olgularda da karşılaştığımız

birkaç örnek bize yine “genel doğru”yu verir.

   Her iki durumda da yanılma payımızın yüksek olduğunu umursamayız!

                                                                     ***

   Son üç seçimde AKP’nin oylarını sürekli arttırması (2002-% 34.28; 2007-% 46.66; 2011-% 49.88) sonucunda zihnimizde ortasından ikiye bölünmüş bir “Türkiye insanı” algılaması yarattık.

   AKP’liler (% 49.88) ve diğerleri (% 50.12)!

   Cumhuriyet değerlerine sahip çıkanlar ve onları değiştirmek isteyenler!

                                                                     ***

   İktidarı, muhalefeti ile siyasilerimiz, gazetecisi, akademisyeni ile aydınlarımız, hatta bizzat halkımız insanımızı iki kalıpta görmeye başladı.

   “Diğerleri” AKP’ye atfedilen “değerler sistematiğini” nerede ise tümü ile ona oy verenlere de atfettiği gibi, yalakası ile siyasetçisi ile AKP’liler de kendi zihinlerindeki “değerler sistematiğini” kendilerine oy veren insanımıza atfetmeye başladılar.

   İktidar her yeni girişimini “millet böyle istiyor” genellemesine sığdırmaya başladı.

   Bu minvalde yeni Anayasa hazırlanırken Cumhuriyetin iki ana ilkesi üzerine tartışma başladı.    

   AKP’yi temsil edenler milletin kendisine “dayatılan” Atatürkçülük ve laiklik ilkeleri ile sıkıntısı olduğunu, “ideolojilerden arındırılmış”, içinde “laiklik”  kelimesi geçmeyen bir Anayasa’nın insanımızın talebi haline geldiğini iddia etmeye başladılar. 

                                                                     ***

   Ancak, TESEV-Konda’nın “Anayasaya Dair Tanım ve Beklentiler” adlı araştırması bize zihnimizdeki basmakalıp “Türkiye insanı” algılamamızın doğru olmadığını gösteriyor. Hatta, algılarımızı altüst ediyor!

   Zira;

1) Görüşülen kişilerin % 82.30’ü yeni Anayasa'nın temel ilkeleri arasında “Atatürk ilke ve inkılâpları ile Atatürk milliyetçiliğine yer verilmesi” gerektiğine inanıyor.

   Çok kaba bir genelleme yaparak son seçimde AKP’ye oy vermeyen herkesin bu % 82.3 içinde olduğunu kabul etsek bile; Anayasa’da Atatürkçülüğe yer verilmesini isteyenlerin % 32.18’i (82.30-50.12) aynı zamanda son seçimlerde AKP’ye oy vermiş!

   Başka bir deyişle AKP’ye oy verenlerin de % 65’i (32.18/49.88) yeni Anayasa’nın temel ilkeleri arasında “Atatürk ilke ve inkılâpları ile Atatürk milliyetçiliğine yer verilmesi” gerektiğine inanıyor!

                                                                     ***

   2) Atatürkçülüğün Anayasa’da korunmasını isteyenler % 82.30 ama aynı kamuoyu anketine göre sadece % 28.20 kendisini “Atatürkçü” olarak kabul ediyor. Demek ki, yeni Anayasa’da “Atatürkçülüğe” sahip çıkanların % 54.10’i kendisini “Atatürkçü” olarak tarif etmiyor. 

   3) Aynı ankette “kendinizi hangi kimlikle tarif edersiniz” sorusuna %18.90’ı “İslamcı” olarak cevap veriyor. Son seçimlerde “İslamcı AKP”ye oy veren kitlenin % 30.98’i (49.88-18.90) kendisini “İslamcı” olarak görmüyor. Bu oran toplam AKP oylarının % 62’sine (30.98/49.88) eşittir.

                                                                     ***

   4) Toplumun yarısı (% 50.60) laikliğin Anayasa’daki haliyle aynen muhafazasını isterken % 40’ı “devletin tüm dinlere aynı mesafede olacağı şekilde yeniden tanımlanması” gerektiğini düşünüyor. % 90.60’ın laiklikle bir sıkıntısı yok. Sadece % 9.40 laikliğin Anayasa’dan tamamen çıkarılması gerektiği görüşünde.

                                                                     ***

   Anayasa’da hiçbir ideolojinin yer almamasını savunanlara insanımızın %17.70’i, hele hele laiklik ilkesinin Anayasa’dan silinmesini savunanlara ise sadece % 9.40’si cevaz veriyor.

                                                                     ***

   1) Anayasa’da “Atatürk ilke ve inkılâpları ile Atatürk milliyetçiliğine yer verilmesi” ilkesinin korunmasını isteyenlerin % 32.18’inin, başka bir deyişle Atatürkçülüğe sahip çıktığı halde son seçimde AKP’ye oy verenler arasında koskoca bir % 65’lik blokun neden AKP’ye oy verdiğini,

   2) Yeni Anayasa’da “Atatürk ilke ve inkılâpları ile Atatürk milliyetçiliği”ne sahip çıkanların % 54.10’unun (82.30-28.20) neden kendisini “Atatürkçü” olarak tarif etmediğini sorgulamak zorundayız.

   % 82.30’u Atatürk ilkelerinin sahibi ama sadece % 28.20’si “Atatürkçü”!

   Atatürk ilkelerine sahip çıkanlar AKP oy verenlerin içinde % 65 oranında yer almışlar ama yine de “İslamcı” partiye oy vermişler!

   “İslamcılar” %18.90 ama AKP’nin oyu % 49.88!

                                                                     ***

   Bu yazıda izah etmeye çalıştığım “yaman paradoksu” sorgulaya(bile)nler entel/dantel payesinden “aydın/entelektüel” payesine yükselecekler!