*HAYAT KURTARAN TEKNİKLER*

Otomobil kullanırken meydana gelebilecek ciddi olaylara karşı uyulması gereken basit teknikler hayat kurtarıyor.

Otomobil kullanmanın inceliklerini anlatan uzmanlar, yüksek hızla seyreden araçlarda ön camın kırılması, lastiğin patlaması ve araçta yangın çıkması gibi ciddi tehlike yaratan durumlarda sürücünün soğukkanlı davranmasını öneriyor.

 *Cam Kırılması*

Uzmanlar, özellikle süratli hareket eden araçlarda ön camın kırılmasi halinde, sürücülerin nasıl hareket etmesi gerektiğiyle ilgili olarak şunları öneriyor:

"Aynalardan yararlanarak aracınızı yolun sağ tarafına park edin.

Flaşörleri açın ve dikkatlice dışarı çıkın. Aracın cama yakın olan kalorifer ve havalandırma deliklerine gazete kağıdı veya bez parçası koyarak, cam parçacıklarının bu kısımlara düşmelerini önleyin.

Sonra krikonun arka kısmı ile camı içeriden dışarı doğru kırın. Cam lastiğini dikkatlice çıkarıp temizledikten sonra, yeniden kullanılabilecegi için bagaja koyun.

Gazete kağıdına birikmiş cam parçalarını bir naylon torba içine koyun ve en yakın çöp bidonuna atın. Öylece en yakın cam tamircisine kadar gidin."

*Lastik Patladığında*

Patlayan arka lastiklerden biriyse, arabanın arkasının sağa veya sola doğru kaymaya başlayacağını belirten uzmanlar, Ön lastiklerden biri patlamışsa, mümkün olduğu kadar fren yapmamaya çalışılması gerektiğini bildiriyor.

Ön lastiklerden biri patladığı zaman aracın, lastiğin patladığı yöne doğru kuvvetlice çekildiğini vurgulayan uzmanlar, bu durumda direksiyonla, aracın düz bir doğrultuda tutulmaya çalışılması ve yavaş frenleme ile durmasının sağlanması gerektiğini kaydediyor.

Uzmanlar ayrıca, taşmış dereler, nehirler veya büyük su birikintilerinin içinden geçerken, aracın hızının kesilmesi gerektiğini hatırlatiyor.

Mütevazi bir aile otomobilinin, 25-30 santimlik su birikintisinden geçebilecek yetenekte olduğunu söyleyen uzmanlar, bu noktanın üstüne su geldiği takdirde, su damlacıklarının kuvvetli bir sprey gibi motorun üstüne püskürdüğünü, bu su bombardımanının da, bujilerin ve distribütörün ıslanmasına sebep olarak, aracın stop etmesine yol açtığını belirtiyor.

*Araçlarda Yangın*

Araçlardaki yangının önüne geçilmezse, büyük bir facianın meydana gelebileceği uyarısında bulunan uzmanlar, buharlaşmış benzinin tutuşarak deponun alev almasına sebep olduğunu bildiriyor.

Bir süre sonra da aracın infilak edebileceğini kaydeden uzmanlar, "Araçta duman tespit edildiği an araç durdurulmalı.

Sonra anahtar üzerinde kontak kapatılmalı.

Direksiyonun kilitlenmemesine dikkat edilmeli. Aksi halde, gerektiği takdirde aracın itilmesi mümkün olmaz.

Bütün yolcular dikkatlice dışarı alınmalı.

Motor kaputu kısmi olarak açılmalı.

Böylece alevlerin büyümesi önlenmiş olur.

 İmkan varsa akü kutup başı sökülmeli.

Yangın söndürücü varsa kullanılmalı, Yoksa, battaniye veya oto kılıfından yararlanılmalı.

Bu örtüler, alevlerin oksijen alıp büyümesini önleyecektir" tavsiyesinde bulunuyor.

*Kayma Esnasında*

*Uzmanlar, aracıyla yokuş çıkarken geriye doğru kaymaya başlayan sürücülerede şu önerilerde bulunuyor:

*Ayağınızı yavaş yavaş gaz pedalından çekin ve zemine tutunma sağlanınca, yavaş yavaş tekrar basın.

*Kayarken savrulmayı engellemek için direksiyonunuzu kayma yönüne doğru çevirin.

*Kesinlikle tekerleklerin kızaklamasına sebep olacak şekilde frene basmayın.

*Unutmayın, dönmeyen ön tekerleklere yön verilemez.

*Eğer kızakladıysanız, hemen fren basıncını azaltın ve tekerleklerin dönmesini sağlayın ama, sakın ayağınızı frenden tam olarak çekmeyin (ABS varsa sonuna kadar basmak gereklidir).

*Gaza gereğinden fazla basmışsanız ayağınızı gazdan çekin, frene çok bastıysanız frendeki basıncı azaltın.

*Direksiyonu sert şekilde çevirmişseniz direksiyonu yumuşatın, ayağınızı debriyajdan sert çekmişseniz tekrar debriyaja basın."

*Trafikte Hayatta Kalmak İçin*

* Otonuzu kullanırken yaptığınız iş, hayatınızın en önemli işidir.

* Otonuzun mekanik viteslerini kullanmadan önce beyninizi vitese takın.

* Lastiklerle ilgili yapılan yanlışlar yaşamlarla ödenir.

Yere sağlam ve dogru basın.

Otolar lastiklerin üzerinde değil, lastiğin içindeki havanın üzerinde gider.

 İnik lastik, ayağa bol gelen ayakkabıya benzer, değil koşmak yürümek bile olanaksızdır.

Sıcak havada, yağmurda ve karda lastik havaları indirilmez.

 Karlı yol yüzeylerinde geniş lastik değil, dar lastik daha iyi tutunma sağlar.

* Görün ve Görülün*

Camlar, aynalar ve ışık donanımını temiz tutun.

Kısa farlarınızı gündüzleri de yakın. Unutmayın en ölümcül kazalar gündüzleri güneşli günlerde ve düz yol kesimlerinde oluşur.

* Trafik 360 derecedir*

Her görmediğiniz santimetre karenin arkasında bir tehlike gizlenir. Onun için aynalarınızı her 10 saniyede bir kontrol edin. Şerit değiştirirken başınızı sağ veya sol arkaya çevirip ölü noktayı kontrol edin.

* Direksiyon tek elle kullanılmaz*

Tek elle ayakkabınızın bağcığını bağlayamayacağınız gibi. Direksiyonu her zaman iki elle ve 09:15 pozisyonunda tutun.

* Yalnızca Etkin Fren Hayat Kurtarır*

En iyi fren, dönerek yavaşlayan tekerleklerle yapılır. Dönmeyen, kızaklayan ön tekerleklere yön verilemez, dönen ön tekerleklere yön verilir.

* Emniyet kemerini her zaman, her yerde ve tüm yolcularınıza taktırın.

* Sarı ışıkta hareket etmeyin, kırmızı ışıkta geçen kamyon ilk olarak size çarpar.

 * Hoşgörü ve Akılcılığı Siz Başlatın*

Her isteyene yol verin.

Birisine yol vermek en çok 5 saniyenizi alır. Bir günde 50 kez yol verseniz, 250 saniye eder.

Bu da 5 dakikanın altında bir zamandır. Hem trafiğe saygı ve hoşgörü katmış, hem de sinirlenmeden, gülümseyerek araç kullanmış olursunuz.

* Doğru bilgi, tehlikeleri tanımak ve motorlu taşıtı daha iyi kullanmayı öğrenerek, beceriyi sağduyu ve saygı ile uygulamak, sürücülerin trafikteki tek yaşam şansıdır.

*DOĞRU SANDIĞIMIZ YANLIŞLAR*

-Usta sürücü, düştüğü problemden kazasız sıyrılmayı bilir!

Yanlış!

Çünkü usta sürücü probleme girmeyen sürücüdür.

Karşısına çıkabilecek her türlü tehlikeyi önceden görebilir, ona göre tedbirini önceden alır.

Problemlerle uğraşmaz.

-Otobanda tamam ama, şehir içinde emniyet kemeri takılmayabilir! Yanlış!

Emniyet kemeri hayat kurtaran en önemli güvenlik gerecidir.

50 km/s hızda meydana gelen bir çarpışmada otonun içindekiler emniyet kemeri takmadıkları takdirde, 4 katlı bir binadan aşağı düşmeyle eşit şok yaşar.

 -Arkada oturanlar için emniyet kemeri takmak gereksizdir! Yanlış!

Motorlu araçlar bir yere çarptığında hemen durur, ancak icindeki yolcular aynı hızla bir yere çarpana kadar ilerlemeye devam eder.

Arkada oturanların da yaşam haklarını kullanmaları ve emniyet kemerlerini takmaları gerekir.

 Her ne kadar henüz kanunen zorunlu olmasa da, yolcuların güvenliği için geliştirilmiş olan arka emniyet kemerleri de hayat kurtarir.

Kazalarda en cok zararı emniyet kemeri bağli olmayan yolcular görmektedir.

-Lastik havalarını düşük tutarsak, hem daha iyi tutunur, hem de daha konforlu olur ! Yanlış!

Lastik havalarının, aracın fabrika değerinin altında olmaması gerekir. Hatta yüke ve yolcu sayısına göre artırılmalıdır.

Çünkü hava basıncı düşük lastiğin tabanı yere yayılarak daha iyi tutunma sağlamaz.

Aksine tabanın ortasi yukarı kalkar ve yol ile teması kesilir. Havasi düşük lastiklerin yalnız omuz kısımlari yere basar.

Lastik hava basıncı düşükken; kayma hareketleri cok daha düşük hızlarda başlar, fren mesafesi uzar, direksiyon hareketlerine daha geç cevap alınır.

Belki daha konforlu sürüş yaparsınız ama, konforlu şekilde yoldan çıkabilir, konforlu çekilde çarpabilirsiniz!

-Sıcak havada, lastiğin ısınmasını dengelemek için lastik havaları indirilir! Yanlış!

Lastiğin ısınmasının en büyük nedeni havanın sıcak olması değil, lastik hava basıncının düşük olması nedeniyle lastik yanaklarının daha fazla esnemesidir.

-Yağmurda inik lastik daha az kayar! Yanlış!

Hava basıncı düşük lastikte su boşaltma kanalları kapandığı için yağmur suyunu cok daha az boşaltır.

Hatta boşaltamaz ve su üzerine çıkma ve su yastığı üzerinde kayma (aquaplanning) çok daha düşük hızlarda başlar.

-Direksiyon saate göre 10'u çeyrek geçe tutulur! Yanlış!

Direksiyon saate gore 9'u çeyrek geçe (9.15) tutulur . Bu pozisyon, acil bir durumda her iki yöne esit miktarda direksiyonu çevirebileceğiniz tek pozisyondur.

 -Ani frenlerde önce frene basıp, durmaya yakın debriyaja basarsak, motor kompresyonundan faydalanıp daha kısa mesafede dururuz! Yanlış!

 En etkin yavaşlama frenle debriyaja aynı anda basılarak yapılır. Böylece fren sırasında motor devre dışı bırakılarak, motorun aracı ileri götürme kuvveti yok edilir.

-ABS (Antiblokaj Fren Sistemi) mekanik frene göre, aracı cok daha kısa mesafede durdurur! Yanlış!

 ABS fren sistemi olan bir araç tekerleklerin kızaklamasını önler ve fren sırasında manevra yapılabilmesini sağlar.

 Ancak, daha kısa mesafede durdurmaz, daha güvenli şekilde fren yapılmasını sağlar .

- Mekanik freni olan bir otomobil, fren pedalını pompalayarak daha kısa mesafede durulabilir! Yanlış!

Pompalamak için ayak fren pedalı uzerinden her çekildiğinde, aracın ileri hareketi devam eder ve durma mesafesi uzar.

Dogrusu; panik frende fren pedali üzerindeki basıncı azaltarak lastiğin dönmesini sağlamaktır.

Ancak ayak, fren pedalından kaldırılmamalı ve fren yapmaya devam edilmelidir.

- Dörtlü ikaz (flaşör) tünele girince yakılır! Yanlış!

Dörtlü ikaz sadece trafiğe tehlike yarattığınız durumlarda yakılır. Yani olası bir kaza veya arıza halinde.

Tünelde kısa farların açık olması yeterlidir.

- Gündüz kısa farları yakmak trafiktekilerin gözünü alır! Yanlış!

Gündüz kısa far yakmak, daha erken farkedilmenizi ve size tehlike yaratacak olan kişilere kendinizi daha erken göstermenizi sağlar.

Gece yakılan kısa farlar gözümüzü daha cok alır.

Sadece kapalı ve yağışlı havalarda değil, güneşli havalarda ve hızlı yol kesimlerinde de kısa farların açılması kendi sürüş güvenliğiniz için önemlidir. -

-Çocukları uyarmak için korna çalınır! Yanlış!

Çocukları uyarmak için korna çalınmaz! Korna onların paniğe kapılıp beklenmedik bir reaksiyon vermelerine yol açar.

En iyisi iyice yavaşlamak ve gerekirse durmaktır.

-Yoğun siste en iyi gitme yöntemi dörtlü ikazları yakmaktır! Yanlış!

Yoğun siste en iyi gitme yöntemi hiç gitmemektir.

Çünkü siste daha iyi gören sürücü yoktur, daha çok risk alan sürücü vardır.

Görüş mesafesi yeterliyse siste sarı camlı gözlükler kullanmak, sis lambalarını ve kısa farları yakmak, silecekleri çalıştırmak, yerin kayganlaştığını dikkate almak, takip mesafesini artırmak ve sollama yapmamak daha güvenli yol almanıza yardımcı olur.

*Unutmayın!*

*Hayatınız boyunca ölümlü bir trafik kazasi geçirme olasılıgınız % 33' tur.

Rus ruletinde bile bu oran %17'dir.

Lutfen, trafikte araç kullanmanın bir yaşam işi olduğunu hiçbir zaman aklınızdan çıkarmayın.*

 *Güvenli Sürüş İpuçları*

Kullandığınız aracın tipi ne olursa olsun, doğabilecek tehlike ve zararlardan uzak kalmak istiyoraniz aşağıda sıralanan temel güvenlik stratejilerini dikkate almalısınız.

* İniş sırasında dikkat!

Özellikle taşıtın sol tarafındaki kapılar, olmak üzere taşıtın kapıları yoldan başka taşıt, bisikletli veya yaya gelmediğinden emin olunmadan açılmamalıdır.

* Pür dikkat! Araç kullanırken sürekli dikkatli olun ve genellikle sağ tarafa dikilmiş olan trafik işaretlerini asla gözden kaçırmayın!

Ters yöndeki işaretleri arka tarafından yorumlamaya çalışmayın. Sürüş halinde iken araçtakilerle konuşmak durumunda olduğunuzda, gözünüzü yoldan ayırmayın.

Kazaların çok görüldüğü bilinen yol ve kavşaklarda daha da dikkatli olun. Bu durumda alkolle ilgili yasak ve sınırlamaları tartışmak yararsızdır. Almanya'da alkol sınırı % 0.05'e indirilmistir.

* Akışa uyun. Koşullar elverdiğince trafik akışına uyun. Aşırı hız farklılıkları tehlikeli olabilir.

* Hız limitlerine uyun. Kazaların çoğunun nedeni aşırı hız ve dikkatsizce yapılan hareketlerdir.

Trafik işaret levhalarındaki hız sınırlarının, müsaade edilen maksimum hızlar olduğu ve ancak trafik, hava ve yol koşulları uygunsa uygulanabileceği unutulmamalıdır.

 Yol boş ve polis kontrolü yoksa bile hız sınırlarını aşmamaya özen gösterin.

Seyahat ettiğiniz yolların hız limitlerini samimi olarak bilin. Bunlar; şehir içi, şehir dışı ve otoyol hız limitleri olmak üzere, sadece üç tanedir. Aksi bir işaret bulunmadıkça bunlar geçerlidir.

* 6. vitesi kullanmayın. Yokuşları çıkabileceğinizi tahmin ettiğiniz vitesle inin. Yokuş aşağı inişlerde asla vitesi boşa almayın ve hızınızı artırmamaya özen gösterin. Aksi halde sürüş kontrolünü kaybedebilirsiniz.

* Çok yaklaşmayın. Şehirlerarası yollarda başka araçlara çok yaklaşmazsanız, onların yapacağı kazalara karışmamış olursunuz.

* Trafiği izleyin. Yolun ilerisine bakarak, herhangi bir probleme yaklaşmadan önce onu anlayın. Aynalarınıza da sık sık göz atın.

* Geçebilecek misiniz? Geçmek istediğiniz aracın hızından yeterince yüksek hızda iseniz geciş yapabilirsiniz.

* Daha sonrasını düşünün. Muhtemel acil trafik durumlarını sürekli olarak düşünerek, kurtulma planları yapın.

* Sol şeritkolik olmayın. Sol şerit, hızlı sürüş şeridi değil, geçiş şerididir.

Geçişler dışında sol şeridi boşaltın. Hız yapanları yavaşlatmaya çalışmayın. Bırakın polisliği polisler yapsın.

* Far yakın. Gece sürüşleri dışında, şehirlerarası yollarda, yağmurlu ve sisli havalarda gündüzleri de farlarınızı açık tutun. Bu daha iyi görülmenizi sağlayarak karşıdaki sürücülerin daha dikkatli olmalarını sağlayacaktır. Gece sürüşlerinde farlarınızın karşıdan gelen taşıtın sürücüsünün gözünü almaması için, geçiş süresince kısa far durumuna getirmeyi de unutmayın.

* Sinyal verin. Şerit değişimleri ve dönüşleriniz öncesinde sinyal vererek diğer sürücülere niyetinizi bildirin.

* Sola dönmek için bekleyin. Trafikte durup sola dönmek için beklerken, yol serbest hale gelinceye kadar tekerleklerinizi ileriye doğru düz tutun.

Eğer tekerleklerinizi sola dogru kırarak beklerseniz, birisi size arkadan çarptığında, sizi karşıdan gelen trafiğin önüne iter.

Ayrıca, ilerinizde bir engel gördüğünüzde, hemen diğer şeride geçmeden önce, o şeritteki trafiği kontrol edin ve onlara yol verin.

*Kırmızı ışıkta sağa dönüş yapılamaz.

Sadece bazı kavşaklarda, dönüş için ayrı bir ışık bulunuyor ve yeşil yanıyorsa veya özel olarak dönüş yapılabileceği belirtilmişse, diğer yoldaki trafiğe dikkat edilerek dönüş yapılabilir.

* Doğru zamanda fren yapın. Dönüşlere gelmeden önce uygun hızla yavaşlayın. Dönüşün ortasında yapacağınız sert fren aracınızın dengesini bozar.

* ABS'yi önceden deneyin. Aracınız kilitlenmeyi önleyici fren sistemiyle donatılmışsa, ilk kez karşılaştığınızda pedal titreşim ve gürültüleri sizi şaşırtabilir.

Bu nedenle, ABS'nin nasıl hissedildiğini anlamak üzere, acil bir durumu beklemeden, yağmurlu bir günde kumlu, kaygan bir yol veya boş bir park alanı bularak, ABS'yi uyarmak üzere sert bir fren yapın.

* Araç kullanırken telefonu kullanmayın.

 Araştırmalara göre, araç kullanılırken yapılan telefon konuşmaları kaza riskini dört kat kadar artırmaktadır.

Risk, "hands-off" veya kulaklıklı telefon kullanımında da aynıdır.

* Gece görüşünüzü koruyun.

Yaklaşan farlara fazla bakmayın.

Körleştiriyorsa, akışınızı yolun sağ kenarına yoğunlaştırın.

* Uykunuzu alın.

Uykulu iken araç kullanmayın.

Gözleriniz bir noktada sabit kalıyorsa bu tehlike işaretidir.

Bulduğunuz en yakın güvenli yerde sağa çekerek birkaç dakikalık bir şekerleme yapın.

 * Güvenceye alın.

Kısa süreli de olsa, aracınızı terk ederken güvenceye alın.

Yani, düşük vitese takarak el frenini çekin, camları kapatarak kapıları kilitleyin.

Eğer arabada sizden başka kimse yoksa, kredi kartıyla ödeme yapmaya giderken bile kapılari kilitleyin.

İyi seyirler.

Arabanizda, her ihtimale karsi bir bicak bulundurun,

Kaza aninda emniyet kemerini acamazsaniz, bicak ile kesebilirsiniz. Amerika'da ticari araclarda bu uygulama yayginlasmaktadir.

Yagmurlu havalarda 70km nin uzerine cikmayin, ozellikle yagmurun ilk basladigi an, kazalarin en cok oldugu andir. Yol cok kaygan ve kazaya elverislirdir.

Yolda su birikmeye basladiginda ise, 70km'nin uzerine ciktiginizda, lastikleriniz genelde yoldaki su tabakasi ustunde gitmektedir ve arac hakimiyetinizi azaltir, Kesin donusler ve serit degistirmeler yapmayin.

Yagmurlu havalarda mutlaka kisa farlarinizi yakin.

Sisli havalarda, onunuzu gormek cok zorlasti ise, yoldan uzakta bir yere park edin ve aracinizin icinde kalin, sis gectikten sonra yola devam edebilirsiniz.

Cok yagmurlu havalarda birikmis sulardan uzak durun, ozellikle akan su ise kesinlikle icine girmemeye bakin, suyun kuvveti arabanizi surukleyecek guctedir ve hayatinizi kaybedebilirsiniz.

Arabaniz 4 cekislide olsa, karli havalarda hizli gitmeyin, buz ustunde 4 cekisin size hic bir faydasi olmaz.

Araciniz diger araclar gibi kayar.

Amerika'da karli havalarda kaza yapan araclarin cogunluğu 4 cekerli araclar. Tecrube ile gorulmustur.

Lastiklerinizde dogru olcude basinc bulundurun.

Eksik veya fazla basinç aracinizin cok daha fazla benzin kullanmasina yol acacaktir.

Buyuk araclarin onunde ani duruslar yapmayin, onlarin kucuk araclara gore durma mesafeleri cok daha uzun oldugu icin, kazaya yok acarsiniz.

Trafikde sakin ve anlayisli olun diyecegim ama Turkiye'de bunun olmayacagini biliyorum ve cok sacma bir oneri oldugunuda biliyorum. Gecen yaz tecrube ile ogrendim.

Sevgiler ve herkese güvenli araba sürmeler.

Mehmet MALANLI

<mmalanli@gmail.com> wrote

LÜTFEN OKUMADAN GEÇMEYİN

Yorumlar