Tokat'ımızın en bilinen türkülerinden(AĞITLARINDAN) "Hey onbeşli, onbeşli Tokat yolları taşlı..." ağıtının gerçek öyküsü... Genelde müziğe yoğunlaştığımızdan söz ve anlamlarını da merak etmeyince, bakın toy (düğün) da, dernek de biz hangi gerçeğe (rağmen) göbek atarak eğleniyoruz. Her zaman ki gibi, gülüyoruz ağlanacak halimize... Ya da güzel ülkemin saf ve temizinsanları o kadar çok acıyı yaşayınca sevgili ozanımız Hasan Hüseyin Korkmazgil'in şiirinde olduğu gibi "..Acıyı Bal Eyledik..." Büyük usta Sn. Erkan Oğur'una ustaca seslendirdiği "AĞIT" ve gerçek hikayesi...

Son yazımda Türkiye’nin dış finansman ihtiyacını muhafazakȃr olarak hesaplamıştım ('çılgın projelere' para harcanmayacağı, ve 2013 cari açığının orta vadeli programda (OVP) öngörülen miktarda gerçekleşeceği varsayımlarını kullanmıştım). OVP'nin cari açık projeksiyonu olan 60 milyar dolar, vadesi 1 yıldan az olan, dolayısıyla 2013'de ödenmesi gereken 150 milyar dolarlık dış borçlara eklendiğinde 2013'de Türkiye’nin dış finansman ihtiyacının 210 milyar dolar olduğu ortaya çıkmıştı.

Seçim sisteminin özü “temsilde adalete” göre değil “istikrara” göre tasarlandı. İstikrarı zihniyette değil matematik formüllerde aramanın sonucu olarak da yüzde on gibi yüksek bir baraj uygulaması başlatıldı. Otuz yılın deneyiminden sonra bu sistemin üç temel sonucu oluştu. Birincisi hedeflenen istikrarın illaki böyle matematik formüllerden çıkmayacağı görüldü, 1991 ile 2002 arası koalisyonlar dönemi oldu. İkincisi daha uzun vadede siyasette çoğulculuk yok oldu çünkü sistem çoğunlukçuluğu esas almıştı. Üçüncüsü Kürtler meşru siyasi zeminde temsilcisiz bırakılmıştı ama son iki seçimde Kürtler bağımsız adaylar yoluyla Meclis’e girmeyi başardı. Kısaca baştan hedeflenenlerin büyük kısmına ulaşılamamış oldu.

Ve biz kadınlar… Nazım’ın dizelerinde, sofradaki yeri öküzümüzden sonra gelen, Duygu Asena’ya göre; adı olmayan kadınlarımız… Biz kadınlar; erkeğin kaburga kemiğinden yaratıldığı ileri sürülen, Adem’i Cennet’den kovdurtan Havva’nın kızları… Biz kadınlar; zorda kaldığında kendini savunurken ya da erkeğine saldırırken, dişiliğini de kişiliğini de silah diye kullanan biz kadınlar, cins-i latifler… Gözyaşlarıyla erkeği kaçırtan da kandıran da… Dilberliğiyle erkeği ağlatan da, aldatan da… Biz kadınlar; sınırsızca kıskanç, kaprisli, ama sınırsızca sevecen, özverili… Öldüren de, güldüren de… Rezil de eden, vezir de eden… Biz kadınlar; eksik etek, kaşık düşmanı… Biz kadınlar; erkeğin baştacı, gönül yoldaşı… Biz kadınlar; ne alabildiğince özgür, ne de ezik… İşte böyle biryerlerde…

Tarihin cilvesidir diyelim geçelim.… Küresel sermaye patronları kendi ulusal sınırlarını daha yıllar öncesinde aşıp bizim buralara kadar inmiş bir kere. “Çık git” kardeşim desen; “Bak birader, bu âlemde para konuşur, bastır parasını çıkayım” diyor da başka bir şey demiyor. “İyi ama sömürünün bu kadarı da olmaz” diye düşünüp ille de bir şeyler yapman gerektiğinde ne olacak?… Lafı gevelemeden söyleyelim. Önünde esas itibariyle iki seçenek var: Ya aynen onun dediği gibi bir yerlerden bulup buluşturup parasını ödeyecek ve adamı “güzellikle” dehleyeceksin… Ya da “öbürkü yol”.

Cahit Kayra. 1917 doğumlu. Üç yıllık maliye müfettiş muavinliğinin ardından 1941’de maliye müfettişi olmuş, 1942 ortalarında hazırlanan ve yürürlüğe giren Varlık Vergisi uygulamalarını düzenleyen bakanlığın üst kurulunda yardımcı olarak yer almış bir isim. Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olan ve Varlık Vergisi çalışmalarına katılmış en genç müfettiş olan Cahit Kayra tarafından kaleme alınan “Savaş Türkiye ve Varlık Vergisi” adlı kitap geçtiğimiz günlerde 3. baskısını yaptı.

‘Çalışma Mükellefiyeti’ de, ‘Varlık Vergisi’ gibi tarihimizin büyük tartışma yaratan konularından biri. Ama bu tartışmaları yaparken, içinde yer aldıkları büyük çerçeveyi, dönemin sosyal, ekonomik şartlarını anımsamadan olmaz. Mükellefiyet, ilk önce Osmanlı döneminde 1865’te başlatılmış ve 1880’e kadar uygulanmıştı. Bahriye Nezareti’ne bağlanan Zonguldak madenlerinin başına getirilen Dilaver Paşa, hazırlattığı nizamnamede 12 gün aralıklarla nöbetleşe çalışacak yöre insanlarının çalışma şartlarını düzenletmişti. Sanırım, o da uygulamayı emperyalist İngiltere’den öğrenmişti. 1940’lardaki, mükellefiyet de ikinci uygulama olacaktı. “Milli Şef” İnönü,ülkeyi savaşa sokmamak için çabalarken erkek nüfusun önemli bir kısmı silah altına, hem de 4 yıllığına, alınıyor, ama bir yandan da ekonomik çarkın dönmesi gerekiyordu.

Geçen haftanın üzerinde en çok durulan konularından biri de “uzay”savaşlarıydı. Bu savaşlar, gezegenler arasında, “warp” motorlu uzay gemileriyle değil, internetin “sanal uzayında”, ülkeler arasında bilgisayarlarla yapılıyor. Tartışma o kadar yoğun ki, Financial Times başyazılarından birinde ele alıyor; Brzezinski bir yorumunda, bu savaşların kurallarını saptayacak uluslararası anlaşmaların gerektiğini savunuyor. The New York Times’ın aktardığına göre “Washington’da konuya ilişkin konferanslar birbirini izliyor”.

Tiyatro Kumpanya’nın ikinci oyunu “Hasretinden Prangalar Eskittim” sizi Ahmed Arif’inhayatında bir yolculuğa çıkarıyor, mücadelesinde, şiirlerinde, aşklarında... Derin bir araştırmanınsonucu hazırlanmış oyun, bir belgesel tadında. Bırakalım, gerisini oyunun yönetmeni ve oyuncusu Kemal Kocatürk anlatsın...

nsan hakları ve özgürlükleri izleme kuruluşu Freedom House'un yıllık raporunda, ülkeler en özgür olandan en az özgür olana, 1'den 7'ye doğru rakamlarla notlandırıldı. Buna göre, Türkiye'nin notu hem siyasi haklar, hem sivil özgürlükler alanında, geçen yıllardaki gibi 3 oldu. Raporda Türkiye'ye, ''kısmen özgür'' ülkeler kategorisinde yer verildi. Raporda Türkiye hakkındaki değerlendirmede, ''Türkiye'nin bu yılki notunda değişiklik olmamasına rağmen, siyasi tutuklamalar ve basın özgürlüğüne yönelik baskılardan dolayı özellikle kaygı duyulan bir ülke olarak tanımlandığı'' belirtildi. Raporda Türkiye'den, ''otoriter eğilimlerim yüzeye çıktığı bir ülke'' olarak bahsedildi.